Thủ tục thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024

(Luật Tiền Phong) – đất đai là tài sản có giá trị lớn đối với mỗi gia đình, cá nhân, tổ chức. Trong trường hợp bị rơi vào hoàn cảnh bị thu hồi đất thì việc tìm hiểu quy định của pháp luật là rất quan trọng. Trong bài viết sau đây chúng tôi cung cấp cho các bạn quy định mới nhất về thủ tục thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai hai 2024, mời các bạn theo dõi:

Nội Dung Chính

1. Các trường hợp thu hồi đất.

Các trường hợp bị nhà nước thu hồi đất, căn cứ, điều kiện thu hồi đất được chúng tôi phân tích và đăng tải chi tiết tại bài viết này.

Bạn đang quan tâm có thể truy cập để được biết nội dung chi tiết.

Thủ tục thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024

2. Thủ tục thu hồi đất:

Thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Trường hợp thu hồi đất liên quan đến quốc phòng, an ninh thì ủy ban nhân dân cấp tỉnh gửi văn bản xin ý kiến bộ trưởng bộ quốc phòng hoặc bộ trưởng bộ công an kèm theo tài liệu về dự án đầu tư và dự kiến thời gian thu hồi đất. Thời gian để bộ trưởng hai bộ trên cho ý kiến là 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản xin ý kiến. Sau khi có văn bản trả lời, ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện thu hồi đất theo quy định.

Nếu thu hồi đất để xây dựng dự án nhà ở cho lực lượng quân đội, công an thì bộ trưởng hai bộ này sẽ đề xuất chủ trương đầu tư.

Thu hồi đất để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh:

Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng gửi văn bản xin ý kiến Bộ Tài nguyên và môi trường, ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất, hai đơn vị này cho ý kiến bằng văn bản trong thời hạn 30 ngày. Sau khi có ý kiến thì Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng báo cáo thủ tướng chính phủ xem xét, chấp thuận việc thu hồi đất. Sau khi có ý kiến của thủ tướng chính phủ, hai bộ phối hợp với ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất thu hồi chỉ đạo ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện thu hồi đất.

Thu hồi đất liên quan đến quốc phòng, an ninh:

Trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng nhưng diện tích đất dự kiến thu hồi chưa được xác định trong quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, quy hoạch sử dụng đất an ninh thì:
- Do Quốc hội quyết định, phê duyệt chủ trương đầu tư, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận việc thu hồi đất để thực hiện dự án (đối với Dự án thuộc thẩm quyền Quốc hội).
- Do Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận (đối với Dự án thuộc thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ).
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phối hợp với Bộ Quốc phòng đối với đất quốc phòng, với Bộ Công an đối với đất an ninh báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận việc thu hồi đất (đối với dự án không thuộc thẩm quyền Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ).
Diện tích đất sau khi thu hồi phải được cập nhật khi rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo quy định pháp luật.

3. Trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thu hồi đất

3.1 Trường hợp thu hồi đất để thực hiện mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng:

Lập hồ sơ dự án: chủ đầu tư.
Gửi hồ sơ dự án: trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ dự án, trung tâm phát triển quý đất phối hợp với cơ quan liên quan xem xét căn cứ, điều kiện thu hồi đất để xây dựng kế hoạch thu hồi đất.

3.2 Kế hoạch thu hồi đất có những nội dung sau:

Thông tin giới thiệu tóm tắt về dự án.
Tổ chức họp với người có đất trong khu vực thu hồi để phổ biến, tiếp nhận ý kiến.
Việc thông báo thu hồi đất.
Việc điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm.
Việc lập, thẩm định, phê duyệt và công khai phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư.
Thực hiện phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư.
Việc thực hiện quyết định thu hồi đất.
Việc bàn giao quỹ đất đã thu hồi cho nhà đầu tư hoặc cơ quan quản lý quỹ đất.
Những nội dung khác có liên quan.
Dự kiến thời gian thực hiện.
Nội dung phân công tổ chức, đơn vị thực hiện.

3.3 Trình tự thực hiện việc thu hồi đất:

Thứ nhất, Họp phổ biến và tiếp nhận ý kiến về việc thu hồi đất: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi chủ trì phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp, đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các cơ quan có liên quan.

- Nội dung họp:
  - Mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của dự án, công trình được triển khai trên vùng đất dự kiến thu hồi;
  - Các quy định của Nhà nước về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất;
  - Dự kiến nội dung kế hoạch bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;
  - Dự kiến khu vực tái định cư trong trường hợp người có đất thu hồi được bố trí tái định cư.

Thứ hai, thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm:

- UBND cấp huyện ban hành thông báo thu hồi đất.
- UBND cấp xã gửi thông báo đến từng người sử dụng đất, niêm yết thông báo thu hồi đất, danh sách người bị thu hồi đất tại trụ sở UBND cấp xã, điểm sinh hoạt chung khu dân cư nơi có đất.
- Thông báo trên một trong các báo hàng ngày của trung ương và cấp tỉnh trong 03 số liên tiếp và phát sóng trên đài phát thanh hoặc truyền hình của trung ương và cấp tỉnh 03 lần trong 03 ngày liên tiếp; niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi, đăng tải lên cổng thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân cấp huyện nếu không liên lạc được, không gửi được thông báo thu hồi đất cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan (nếu có).
- Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi phối hợp với đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tổ chức:
  - Điều tra, khảo sát, ghi nhận hiện trạng, đo đạc, kiểm đếm, thống kê, phân loại diện tích đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi;
  - Xác định nguồn gốc đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi.
  - Điều tra, xác định, thống kê đầy đủ các thiệt hại thực tế về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thu hồi;
  - Xác định người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan; thu nhập từ việc sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thu hồi,
  - Nguyện vọng tái định cư, chuyển đổi nghề.
  - Tổ chức vận động, thuyết phục nếu người có đất thu hồi không phối hợp. Thời gian thực hiện: 15 ngày. Thủ tục: phải lập biên bản vận động, thuyết phục.
  - Chủ tịch UBND cấp huyện ra quyết định kiểm đếm bắt buộc trong thời hạn 10 ngày tính từ ngày kết thúc thời hạn vận động, thuyết phục nếu người có đất thu hồi vẫn không phối hợp. Tổ chức cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm.

Thứ ba: Việc lập, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

- Cơ quan lập: Đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phối hợp với UBND cấp xã.
- Niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi trong thời hạn 30 ngày.
- Sau đó, tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo hình thức tổ chức họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi.
- Gửi ý kiến bằng văn bản nếu người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản không tham gia họp trực tiếp có lý do chính đáng (Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản, ghi rõ số lượng ý kiến đồng ý, số lượng ý kiến không đồng ý, số lượng ý kiến khác đối với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý; có xác nhận của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi).
- Tổ chức đối thoại: trong trường hợp còn có ý kiến không đồng ý về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất phải đối thoại trong thời hạn 60 ngày.
- Tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý.
- Hoàn chỉnh phương án trình cơ quan có thẩm quyền;
- Thẩm định Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất để phê duyệt.

Thứ tư, đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có trách nhiệm:

- Phối hợp với UBND cấp xã phổ biến và niêm yết phương án tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi.
- Gửi phương án đến từng người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan (ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;
- Thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Thứ năm, Ban hành quyết định thu hồi đất:

Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất ban hành quyết định trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày:

- Phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với trường hợp không phải bố trí tái định cư;
- Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ và đồng ý nhận tiền bồi thường chi phí tạm cư;
- Người có đất thu hồi đã được cơ quan có thẩm quyền giao đất, bàn giao đất trên thực địa để tự xây dựng nhà ở tái định cư;
- Người có đất thu hồi đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền bàn giao nhà ở tái định cư;
- Người có đất thu hồi đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền bàn giao đất ở gắn liền với nhà ở tái định cư;
- Người có đất thu hồi đồng ý và đã nhận tiền bồi thường để tự lo chỗ ở;
- Người có đất thu hồi tự nguyện bàn giao đất cho Nhà nước và đã được bố trí tạm cư hoặc được chi trả kinh phí tạm cư.

Thứ sáu: Giải quyết trong trường hợp người có đất bị thu hồi không đồng ý và không phối hợp:

- Vận động, thuyết phục: do ủy ban xã phối hợp với mặt trận tổ quốc và đơn vị thực hiện nhiệm vụ bồi thường hỗ trợ tái định cư thực hiện. Thời gian thực hiện: 10 ngày. Thủ tục phải được lập bằng văn bản. Quá 10 ngày kể từ ngày kết thúc vận động mà người có đất vẫn không đồng ý và không phối hợp thì cơ quan có thẩm quyền vẫn ban hành quyết định thu hồi đất.

Thứ bảy: Xử lý trong trường hợp người bị thu hồi đất không bàn giao:

- Ủy ban nhân dân cấp xã chủ trì, phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vận động, thuyết phục trong thời gian 10 ngày và phải được thể hiện bằng văn bản. Quá thời hạn 10 ngày kể từ ngày kết thúc vận động, thuyết phục mà không đạt kết quả thì chủ tịch huyện ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất và tổ chức thực hiện việc cưỡng chế.

Thứ tám: Quản lý đất sau khi thu hồi: do trung tâm phát triển quý đất tỉnh ủy ban cấp xã thực hiện.

Trên đây là nội dung chi tiết về trình tự, thủ tục thu hồi đất theo quy định mới nhất trong Luật Đất đai 2024, bài viết khá dài và cũng không dễ dàng để hiểu cụ thể và chi tiết, nếu các bạn có bất kỳ câu hỏi nào vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp.

Những bài viết liên quan: