Luật Tiền Phong – So với Luật Hôn nhân và gia đình 2000 thì điều kiện kết hôn được quy định trong Luật Hôn nhân 2014 đã có điểm mới. Cụ thể tại điểm c Điều 8 quy định người mất năng lực hành vi dân sự thì không được kết hôn. Một câu hỏi đặt ra, người tâm thần có đủ điều kiện để kết hôn hay không theo Luật mới này?
Điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật hiện hành
Tại Điều 8 Luật hôn nhân quy định nam nữ kết hôn với nhau thì phải tuân thủ các điều kiện sau:
a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.
Quy định về người mất năng lực hành vi dân sự
Bộ luật dân sự 2005 tại điều 22 quy định như sau: “Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định”.
Theo quy định trên thì một người chỉ bị coi là mất năng lực hành vi dân sự khi có quyết định của Tòa án tuyên người đó mất năng lực hành vi dân sự.
Như vậy, trường hợp một người tuy mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác dẫn tới không nhận thức, điều khiển được hành vi của mình khi chưa có quyết định của Tòa án thì chưa được coi là người mất năng lực hành vi dân sự. Do đó, họ vẫn có quyền kết hôn khi đáp ứng được các điều kiện tại Điều 8 Luật hôn nhân như điều kiện về độ tuổi, kết hôn trên cơ sở tự nguyện…
Từ trường hợp này đã cho thấy những “lỗ hổng” của Luật với quy định một người chỉ bị coi là mất năng lực hành vi dân sự khi có quyết định của Tòa án tuyên. Thực tế cho thấy không có trường hợp nào cha, mẹ hay người thân thích của người bệnh tâm thần lại yêu cầu Tòa án tuyên bố con em mình mất năng lực hành vi dân sự để không đủ điều kiện kết hôn cả. Do đó, cơ quan đăng ký hộ tịch tại UBND nơi cấp Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn không thể nào có căn cứ để từ chối thực hiện việc đăng ký kết hôn cho những người này.
Như vậy, việc ban hành điều luật bổ sung hay có những hướng dẫn cụ thể trong trường hợp này là rất cần thiết. Ví dụ như, bên cạnh những điều kiện kết hôn trên cần có quy định về việc kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân hoặc khi thấy một trong hai bên nam nữ có biểu hiện không bình thường thì cán bộ hộ tịch cần yêu cầu họ xuất trình giấy chứng nhận sức khỏe của cơ quan y tế có thẩm quyền nhằm tránh những hậu quả xấu trong hôn nhân như con sinh ra bị di truyền từ cha, mẹ, bạo lực gia đình…
Luật Tiền Phong chuyên cung cấp các thông tin pháp luật, tư vấn và hỗ trợ các dịch vụ pháp lý. Mọi thắc mắc quý khách vui lòng liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí 091 616 2618/ 0976 714 386 để được các chuyên viên giải đáp.
Trân trọng!
============================
CÔNG TY LUẬT TNHH TIỀN PHONG
Hotline: 091 616 2618/ 0976 714 386
Hotmail: contact@luattienphong.vn
Địa chỉ: Tòa nhà Bình Vượng, số 200 Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội