(Luật Tiền Phong) – Mời các Quý bạn đọc cùng theo dõi, tham khảo bài viết tư vấn sau đây của chúng tôi về những trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện vụ án dân sự và hậu quả của việc Tòa trả lại đơn.
1. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Tố tụng dân sự số 91/2015/QH13 do Quốc hội ban hành ngày 24/11/2015. (BLTTDS 2015)
- Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐTP do TAND tối cao ban hành ngày 05/5/2017, hướng dẫn về trả lại đơn khởi kiện, quyền nộp đơn khởi kiện lên tòa án. (Nghị quyết 04/2017)

2. Trả lại đơn khởi kiện
Sau khi Tòa án nhận đơn khởi kiện và cấp giấy xác nhận đơn cho người nộp đơn, Tòa sẽ phân công Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, Thẩm phán xem xét đơn và có một trong những quyết định: yêu cầu sửa đổi, bổ sung; thụ lý vụ án; chuyển đơn khởi kiện đến tòa có thẩm quyền hoặc trả lại đơn cho người khởi kiện.
Trong trường hợp có căn cứ theo luật định, Thẩm phán quyết định trả lại đơn cùng tài liệu, chứng cứ kèm theo và phải có văn bản nêu rõ lý do tại sao trả lại đơn, đồng thời gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.
3. Các trường hợp trả lại đơn khởi kiện
Căn cứ khoản 1 Điều 193 BLTTDS 2015, Thẩm phán ra quyết định trả lại đơn khởi kiện khi:
- Người khởi kiện không thuộc trường hợp khởi kiện theo quy định: không khởi kiện vụ án để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác, lợi ích công cộng và lợi ích của Nhà nước (Điều 186 và 187 BLTTDS 2015).
- Yêu cầu khởi kiện không cần xác minh, thu thập chứng cứ cũng đủ căn cứ kết luận không có việc quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm hoặc cần bảo vệ (khoản 2 Điều 2 Nghị quyết 04/2017).
- Người khởi kiện không có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự.
- Người khởi kiện chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật.
Đối với tranh chấp về quyền sử dụng đất chưa được hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện.
- Sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định đã có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
(Ngoại trừ vụ án mà Tòa án bác đơn yêu cầu ly hôn, yêu cầu thay đổi nuôi con, thay đổi mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản, thay đổi người giám hộ hoặc vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu và theo quy định của pháp luật được quyền khởi kiện lại.)
- Hết thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa về việc nộp tiền tạm ứng án phí mà người khởi kiện không nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án. (trừ trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc có trở ngại khách quan, sự kiện bất khả kháng).
- Vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
- Người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán (đối với trường hợp Tòa đã có yêu cầu sửa đổi, bổ sung).
(Ngoại trừ trường hợp người khởi kiện đã ghi đủ và đúng địa chỉ cư trú nhưng người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, trụ sở mà không thông báo địa chỉ mới cho cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về cư trú làm cho người khởi kiện không biết được nhằm mục đích che giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện.)
- Người khởi kiện rút đơn khởi kiện.
4. Hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện
Kết quả xử lý đơn của Thẩm phán phải được ghi chú vào sổ nhận đơn và thông báo cho người khởi kiện qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có). Đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ mà Thẩm phán trả lại cho người khởi kiện phải được sao chụp và lưu tại tòa án để làm cơ sở giải quyết khiếu nại, kiến nghị khi có yêu cầu.
Sau khi Thẩm phán ra quyết định trả lại đơn khởi kiện, người khởi kiện nộp đơn lại trong trường hợp lý do trả lại đơn không còn, hoặc thực hiện khiếu nại về quyết định trả lại đơn của Thẩm phán trong thời hạn 10 ngày.
Trên đây là bài tư vấn của Luật Tiền Phong về Các trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện vụ án dân sự. Mong rằng bài viết đã giải đáp được những thắc mắc nếu có của Quý bạn đọc.
Quý bạn đọc có nhu cầu được tư vấn, hỗ trợ về các vấn đề pháp lý khác hoặc sử dụng gói dịch vụ pháp lý, vui lòng liên hệ trực tiếp tới Luật Tiền Phong: 091 6162 618/ 097 8972 587 để được hướng dẫn tận tình, chính xác bởi đội ngũ Luật sư, chuyên viên của chúng tôi.
Trân trọng.
Các bài viết có liên quan:
>>> Thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế theo quy định mới nhất
>>> Thời hiệu theo quy định của Bộ luật dân sự
>>> Một số vấn đề về thời hiệu theo quy định của Bộ luật dân sự 2015
—————————————-
Công ty Luật TNHH Tiền Phong
Điện thoại tư vấn: 091.6162.618 và 097.8972.587
Email: Contact@luattienphong.vn
Địa chỉ: Tầng 3, tòa nhà Bình Vượng, số 200, đường Quang Trung, phường Quang Trung, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội.